To nie są „zwykłe" lasy. A na pewno nie takie, jakie większość z nas wyobraża sobie
w pierwszym odruchu. Tutaj przez część roku dno lasu pokrywa woda, drzewa nie rosną
w regularnych odstępach, a w dodatku każde z nich wyrasta ze swojej malej „wysepki". Tak właśnie wygląda ols, bagienny las olchowy, nazywany często olesem lub olszyną.

Olsy porastają tereny o różnej żyzności, znajdujące się pod silnym wpływem wód gruntowych i opadowych, okresowo występujących na powierzchni gruntu. W takich warunkach poradzić sobie mogą jedynie wyspecjalizowane gatunki drzew – w tym przypadku olsza czarna. Doskonale znosi ona stagnowanie wody i okresowe zalewy dzięki wytwarzaniu tzw. korzeni przybyszowych wyrastających u nasady pnia, niebędących częścią głównego systemu korzeniowego. Dzięki tym korzeniom, drzewo jest w stanie pobierać tyle wody, ile potrzebuje, gdy pozostałe korzenie znajdują się pod wodą oraz uzyskuje stabilizację w grząskim gruncie. Wokół rozpostartych korzeni olszy tworzą się charakterystyczne kępy roślinności, na których dogodne warunki do wzrostu znajdują borowe gatunki (np. mchy i paprocie). W dolinkach pomiędzy kępami świetnie radzą sobie rośliny bagienne.

Olsy – lasy olchowe porastające bagienne siedliska o różnej żyzności, znajdujące się pod silnym wpływem wód gruntowych i opadowych okresowo występujących na powierzchni gruntu

W drzewostanie oprócz olszy czarnej spotkać tu możemy jesion wyniosły, brzozę brodawkowatą czy wiąz, a w północno-wschodniej części polski, także świerk. Reprezentantami krzewów są w olsach: kruszyna pospolita, kalina koralowa, leszczyna pospolita i porzeczka czarna. W runie najbardziej charakterystycznym gatunkiem jest kosaciec żółty (irys), a oprócz niego: liczne gatunki turzyc, wiązówka błotna, psianka słodkogórz, knieć błotna (kaczeniec) oraz wiele innych wilgociolubnych roślin.

Olsy, porastając tereny bagienne, pełnią w naszej przyrodzie bardzo ważną funkcję. Tak jak inne mokradła, są naturalnym magazynem wody:

• zatrzymują nadmiar opadów, ograniczając zgubne skutki ulew i powodzi (mała retencja wodna),
• zatrzymując wodę, wyrównują jej niedobory w środowisku, opóźniają występowanie suszy i łagodzą klimat,
• nasycone wodą, stanowią ważny element ochrony przeciwpożarowej lasu,
• stanowią dogodne środowisko życia dla wielu gatunków roślin i zwierząt (im więcej wilgoci, tym więcej gatunków!).

Jak widać, olsy są wyjątkowo cennym elementem naszej przyrody. Dla turystyki są jednak często całkowicie niedostępne – przemierzanie ich jest niebezpieczne. Dzięki temu olsy pozostają często dzikie i nietknięte. Zachowując naturalne piękno, dalej mogą pełnić swoją ważną rolę w przyrodzie.