Asset Publisher
HISTORIA
Lasy wchodzące w skład obecnego Nadleśnictwa Kozienice położone są na obszarze Puszczy Kozienickiej (będącej częścią dawnej Puszczy Radomskiej) – jednego z nielicznych kompleksów leśnych w kraju, który ma dobrze opracowaną historię lasów i gospodarki leśnej.
Puszcza Radomska
Puszcza Radomska wchodziła w skład potężnego masywu leśnego puszcz świętokrzyskich,
łączącego się przez dolinę rzeki Pilicy z puszczami Mazowsza.
Główny trzon Puszczy od najdawniejszych czasów należał do dóbr królewskich. W okresie feudalnym prowadzono w Puszczy głównie gospodarkę łowiecką i bartniczą. Od XVI w. wraz z rozwojem tartacznictwa zaczęto masową eksploatację drewna. W 1554 roku przeprowadzono pierwszą lustrację określającą zasięg lasów królewskich.
Puszcza Kozienicka
W roku 1607 część Puszczy Radomskiej, obejmującej obszar położony na wschód od rzeki Radomki włączono w skład dóbr stołowych, z których utworzono tzw. Ekonomię Królewską z siedzibą w Kozienicach. Obszar ten zaczęto wówczas nazywać Puszczą Kozienicką. Włączenie Ekonomii Królewskiej w Kozienicach do dóbr stołowych przyczyniło się do ochrony tych lasów przed nadmiernymi wyrębami.
W XVIII w. postępujący rozwój rolnictwa i wzrost liczby ludności przyczyniły się do silnej eksploatacji drewna i zmniejszania powierzchni leśnej.
Leśnictwo Kozienice
Na połowę XVIII w. przypada likwidacja feudalnych form organizacji w gospodarce leśnej i przejście na gospodarkę kapitalistyczną, polegającą na oddzieleniu gospodarki leśnej od rolno-folwarcznej. Ostateczny rozdział nastąpił w 1784 roku, kiedy to z lasów królewskich Puszczy utworzono leśnictwo Kozienice, a pełną administrację leśną objęli mianowani nadleśniczowie podlegający bezpośrednio Komisji Skarbu Królewskiego w Warszawie. Od tego czasu datuje się również poprawa w zagospodarowaniu lasów, dążność do ciągłości użytkowania i obsada stanowisk leśnych fachowcami. W 1793 r. przeprowadzono jedno z pierwszych na ziemiach polskich urządzanie lasu polegające na ogólnym opisie składu gatunkowego poszczególnych kniei, inwentaryzacji zwierzyny, ustaleniu etatu i zlokalizowaniu go na określonej powierzchni zrębów. Dążono do likwidacji gospodarki plądrowniczej i przejście do planowego użytkowania lasu.
Trzy nadleśnictwa
W 1885 roku zostało przeprowadzone następne urządzanie w oparciu o instrukcję rosyjską z 1884 roku. Dawne leśnictwo Kozienice podzielono na dwa kompleksy ("dacze") "Grabowy Las" i "Kozienice". Po I wojnie światowej i odzyskaniu niepodległości utrzymano podział Puszczy na trzy jednostki, z których utworzono trzy nadleśnictwa państwowe: Kozienice, Garbatka i Jedlnia. Większe wyręby odbiegające od wysokości etatów przypadły na okres okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej. Na skutek rabunkowej gospodarki okupanta etaty użytkowania zostały znacznie przekroczone przy jednoczesnym braku troski o odnowienie i pielęgnację drzewostanów. Poza rabunkową gospodarką okupanta, znaczne szkody wyrządziły masowe defraudacje drewna dokonywane przez miejscową ludność w celu odbudowy spalonych wsi oraz nielegalne wypasy bydła, szczególnie w uprawach. W pierwszych latach powojennych miały miejsce dalsze zmiany powierzchniowe i organizacyjne.
Nadleśnictwo Kozienice
Z dniem 31.12.1991 r. nastąpiło przekazanie obrębu leśnego Garbatka do Nadleśnictwa Zwoleń. Od tego momentu Nadleśnictwo Kozienice funkcjonuje do dnia dzisiejszego jako trzy obrębowe.