Owady i mięczaki

Owady stanowią najliczniejszą, a zarazem najmniej zbadaną gromadę zwierząt. Na podstawie dostępnych źródeł na gruntach Nadleśnictwa Kozienice stwierdzono występowanie co najmniej 41 gatunków chronionych i rzadkich owadów, z tego większość ze stwierdzoną dokładną lokalizacją. Liczba chronionych trzmieli zapewne jest większa, jednak dostępne dane nie pozwoliły na określenie dokładnej liczby gatunków. Na podstawie rozporządzenia o ochronie gatunkowej zwierząt 20 gatunków stanowi formy ochrony przyrody w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody. W załączniku II Dyrektywy Siedliskowej wymieniono 8 gatunków, a 29 znajduje się na Polskiej Czerwonej Liście Zwierząt. Dane literaturowe dowodzą, że fauna owadów w Puszczy Kozienickiej jest bogata w gatunki. Świadczy o tym choćby to, że na tym terenie stale odnajdywane są nowe w regionie, a nawet kraju gatunki. Swoje stanowiska posiadają tu m. in. gatunki związane z terenami wyżynnymi czy też charakterystyczne dla lasów borealnych, co potwierdza dużą rolę Puszczy Kozienickiej jako ostoi bioróżnorodności, która zachowała się do dzisiejszych czasów. Na gruntach Nadleśnictwa Kozienice stwierdzono występowanie 3 gatunków mięczaków chronionych rozporządzeniem o ochronie gatunkowej zwierząt oraz jeden, którego ochronę przewiduje tylko Plan Ochrony Kozienickiego Parku Krajobrazowego. Dwa znajdują się na polskiej czerwonej liście zwierząt, a jeden także w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej.

Ryby i skorupiaki

Rzeki i inne zbiorniki wodne znajdujące się na gruntach Nadleśnictwa Kozienice lub (jak np. Zagożdżonka) przepływające przez jego lasy są miejscem występowania 5 chronionych gatunków ryb oraz 2 skorupiaków (raków) - 4 z nich znajdują się w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej, a 6 na polskiej czerwonej liście zwierząt. Raki i różanka są gatunkami, których restytucję prowadzi Kozienicki Park Krajobrazowy.

Płazy

 Na terenie Nadleśnictwa Kozienice występuje 13 gatunków płazów chronionych, wśród których 2 znajdują się w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej i jednocześnie na polskiej czerwonej liście zwierząt. Dla 9 z nich określona została dokładana lokalizacja.

Gady

Na gruntach Nadleśnictwa Kozienice stwierdzono występowanie 6 gatunków chronionych gadów. Spośród nich gniewosz plamisty znajduje się na polskiej czerwonej liście zwierząt. Jest to gatunek wymagający ustalenia strefy ochrony miejsca rozrodu i regularnego przebywania. Aktualnie strefa nie została utworzona, jednak gatunek ten jest stale monitorowany na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy podmiotami takimi jak Nadleśnictwo Kozienice, Polskie Sieci Elektroenergetyczne, Enea Wytwarzanie (Elektrownia w Świerżach Górnych) i RDOŚ w Warszawie.

Ptaki

W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Kozienice zaobserwowano 186 gatunków ptaków. Z tego prawną ochroną gatunkową objęte są 174 gatunki, zaś pozostałych 12 znajduje się na liście zwierząt łownych. W załączniku I Dyrektywy 2009/147/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia3 0 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (w pierwotnej wersji Dyrektywa Rady Unii Europejskiej 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków) zostało wymienionych 48 gatunków, a 40 gatunków jest według Czerwonej listy ptaków Polski w różnym stopniu zagrożona wyginięciem. Wszystkie ptaki objęte prawną ochroną gatunkową zgodnie z Art. 52 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody i nie podlegają odstępstwu o którym mowa w § 9 pkt 8 rozporządzenia w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. W zasięgu terytorialnym zaobserwowano 7 gatunków (bielik, bocian czarny, kraska, orlik krzykliwy, rybołów, sokół wędrowny, sóweczka), które wymagają utworzenia stref ochronnych wokół gniazd, z których tylko bocian czarny posiada na terenie Nadleśnictwa strefy ochronne. Spośród pozostałych wymienionych gatunków na gruntach Nadleśnictwa obserwowany był bielik i orlik krzykliwy, aktualnie jednak nie jest znana dokładana lokalizacja ich gniazd, pozwalająca na utworzenie stref ochrony. Zasadniczo wszystkie gatunki ptaków stanowią rodzimy element awifauny krajowej, choć niektóre z nich są jedynie ptakami przelotnymi lub zimującymi. Wyjątkiem jest tu tylko bażant, który został introdukowany oraz sierpówka, która pierwotnie zamieszkiwała południową Azję i dotarła do Polski w latach 40-tych ubiegłego wieku. Ptaki są dobrym wskaźnikiem stanu ekosystemów oraz różnorodności biologicznej, a ich duża liczebność świadczy o dobrej kondycji całej przyrody.

Do najważniejszych zagrożeń dla obecności ptaków należą:

• zakłócenia stosunków wodnych (zwłaszcza spadek poziomu wód gruntowych);
• utrzymywanie się wysokiego poziomu liczebności drapieżników;
• niedostatek drzew starych, zamierających i martwych;
• wzrost antropopresji na środowisko naturalne;
• sukcesja naturalna na siedliskach nieleśnych;
• intensyfikacja produkcji w rolnictwie;
• usuwanie zadrzewień i zakrzewień.

Na terenie Nadleśnictwa Kozienice funkcjonuje 5 stref ochrony ostoi ptaków (wszystkie dla bociana czarnego) o łącznej powierzchni 168,08 ha.

Ssaki

Na gruntach Nadleśnictwa Kozienice występuje 32 gatunki chronionych ssaków. Ponadto niektóre z nietoperzy zostały oznaczone jedynie do rodzaju, dlatego nie ma pewności czy w chwili obserwacji były to gatunki już istniejące, czy też inne. Spośród wymienionych ssaków 7 gatunków zostało wpisanych do Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Również 7 gatunków znajduje się na czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce.